20/02/2024 Olanda, (Nederland), Utrecht, Mijdrecht
“If you ever come across anything suspicious like this item, please do not pick it up, contact your local law and/or enforcement agency for assistance”
Een raket op een landgoed in Leersum, munitie op een bedrijventerrein in Mijdrecht. Nog regelmatig worden explosieven uit Tweede Wereldoorlog gevonden. De Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) maakt ze daarna onschadelijk. Hoe kan het dat de bommen al die tijd niet zijn ontploft? De meeste explosieven die we vinden zijn granaten die zijn afgeschoten in de Tweede Wereldoorlog”, vertelt André van de EOD, die alleen bij zijn voornaam genoemd mag worden. Volgens hem gaat tien procent van alle explosieven die in de oorlog zijn gegooid of afgeschoten niet af, dus liggen er nog veel bommen in de grond. Er is altijd een ontsteker nodig voor een ontploffing. Als daar een technisch probleem bij is, gaan ze niet af.” André vergelijkt de ontsteker met een lucifer en een benzinevat. “De bom is het vat met benzine en de lucifer de ontsteker. Als de lucifer niet werkt, gaat de bom niet af.” Een technisch defect is een van de redenen dat een bom niet afgaat, maar niet de enige volgens André. André is explosieven opruimer. Elk jaar worden zo’n 2500 explosieven gevonden in Nederland. De EOD maakt onderscheid tussen conventionele explosieven, vaak uit de Tweede Wereldoorlog en geïmproviseerde explosieven, zoals vuurwerkbommen of bommen gemaakt voor een plofkraak.
Doelwit missen
“Sommige bommen hebben harde schokken nodig om te ontploffen.” Bijvoorbeeld explosieven om tanks uit te schakelen. Als die niet op een hard pantser maar op zachte aarde terecht komen, blijft een ontploffing uit. “Die granaten hebben weerstand nodig om de ontsteker zijn werk te laten doen. Op zo’n moment verdwijnt een bom in de grond.” Zo’n granaat blijft gevaarlijk. “Soms vinden mensen een granaat en nemen het mee naar huis en gaan met een tang aan de ontsteking draaien, dat moet je nooit doen.”
Granaat in de achtertuin
Wat moet je wel doen als je een explosief vindt? André is duidelijk. “Raak het niet aan, bel de politie en blijf erbij zodat niemand het aanraakt. Ligt het in je tuin, sluit die dan af voor anderen.” Dan zijn André en zijn collega’s aan zet. Belangrijkste vraag: staat de bom op scherp? Als dat zo is, gaan alarmbellen af en maakt André de bom onschadelijk op locatie. “We graven een gat, doen de granaat erin en leggen springstof erop. We brengen onze eigen springstof tot explosie en dat neemt de granaat mee. Dan blijven alleen nog wat scherven over.” Staat het explosief niet op scherp? “Dan laten we de bom op een andere, zo veilig mogelijk plek ontploffen.”
Hotspots
“De provincie Utrecht is geen hotspot voor oorlogsmunitie”, vertelt André. “In Arnhem en Zeeland, waar veel gevochten is tijdens de oorlog vinden we veel. In Utrecht vinden we vooral munitie in de omgeving van Rhenen.” De Tweede Wereldoorlog is al bijna 80 jaar geleden, volgens André geen reden om de kwaliteit van bommen te onderschatten. “Bommen komen zelden spontaan tot ontsteking. Er ligt zelfs nog munitie uit de Eerste Wereldoorlog en ook daar gebeurt dat nog niet.” Gisteren werd munitie tot ontploffing gebracht in Mijdrecht door de EOD. Ze zaten in het slib dat meekwam na het baggeren in de Ringvaart van de Haarlemmermeer.
In Nijmegen is het sowieso verboden om met een metaaldetector te zoeken.’Kom je zomaar onverwacht een vliegtuigbom of andere munitie tegen, bel dan de politie via 112, zo luidt het advies van de gemeente. Als het nodig is, schakelt de politie de EOD in. Die opruimingsdienst neemt dan verdere veiligheidsmaatregelen, bijvoorbeeld een ontruiming van het gebied.
Dear editors, Biography of a bomb is aimed at highlighting the danger caused by unexploded bombs. Moreover, the most important aspect is that we work completely non profit, what drives us is raising awerness about this topic. We make use of your pictures and articles, but we need them to put a context in how findings are done. We trust in your understanding. We will (and we always do) cite the source and the author. We thank you for your comprehension.
